Os accidentes con plantas de gas foron máis numerosos e tan mortais como os das centrais nucleares Cristóbal García Vera Canarias-semanal Hoy a las 18:36
Mentres escribimos estas liñas, o mundo enteiro continúa en albas pola catástrofe nuclear de Xapón. Unha catástrofe que volveu a pór en evidencia, do xeito máis dramático, a nula credibilidade dos defensores da industria nuclear que insisten en "vendela" como unha fonte de enerxía "limpa e segura". As centrais nucleares non soamente liberan radiación en forma de gases e líquidos ao medioambiente durante o seu funcionamento ata en ausencia de incidentes. Ademais, resulta imposible garantir que non sufrirán accidentes como o xaponés -causados por un tsunami, un terremoto ou outras causas naturais ou humanas- con consecuencias devastadoras para a poboación que se poden prolongar durante décadas ou ata centos de anos. As radiacións liberadas na central nuclear de Fukushima continuarán provocando vítimas moito tempo despois de que a prensa mundial deixe de recordar o sucedido ou comece a fornecer noticias sobre a suposta recuperación da "normalidade" no país asiático.
A pesar da enorme gravidade deste suceso, todos os precedentes permiten augurar que a maioría dos gobernos dos países que optaron por seguir impulsando a industria nuclear continuarán adiante cos seus plans, axiña que como pase a alarma coa axuda da desinformación oficial sobre o verdadeiro alcance do sinistro. En España, o executivo de José Luís Rodríguez Zapatero -que chegou á Moncloa prometendo pechar as centrais nucleares e terminou por decretar que estas continúen operando máis aló do tempo para o que foron concibidas- xa manifestou que "non se pode debater en quente sobre este tema". Un xeito diplomático de deixar claro que a súa orientación pronuclear non será modificada por ningún accidente. Aínda que non se pode minimizar a influencia que neste tipo de decisións ten un poderoso lobby cuxos tentáculos alcanzan aos gobernos europeos e de EE.UU. "tamén ao español " a causa última deste aparente despropósito é estrutural. O crecemento indefinido que a economía capitalista necesita para non colapsar esixe un achegue de enerxía tamén crecente que resulta imposible soster a longo prazo. Esta pretensión desarrollista é sinxelamente inviable, ata coa suma de achéguelos de todas as fontes non renovables e renovables existentes. Admitir devandita realidade, con todo, non é unha opción que poida considerarse sen cuestionar o propio sistema, o que situou á humanidade ante unha encrucillada na que o factor tempo xa é decisivo.
Posiblemente a nuclear é a peor das "saídas" achadas polo sistema capitalista para enfrontar a contradición irresoluble entre a súa dinámica esencial de expansión continúa -e depredadora- e a finitud dos recursos do planeta. Non é, con todo, o único tipo de industria que trata de imporse a pesar dos graves riscos que comporta e de que realmente estean lonxe de solucionar o problema enerxético. En Canarias, os executivos central e autonómico están firmemente decididos a introducir o Gas Natural Licuado para, supostamente, "diminuír a vulnerabilidade e dependencia enerxética do Arquipélago". Na súa recente visita ás Illas, o tamén pronuclear ministro de Industria Miguel Sebastián manifestaba publicamente que "a introdución do gas en Canarias é unha dos seus principais apostas". Sebastián coincidía co presidente rexional Paulino Rivero en que "o gas é un elemento estratéxico" e na "necesidade de que chegase xa a Gran Canaria".
Esta última mención non era gratuíta. Actualmente está prevista a construción de dúas plantas regasificadoras nos municipios de Granadilla, en Tenerife, e Arinaga, en Gran Canaria. A primeira delas conta coa oposición dos ecoloxistas e os movementos sociais da illa picuda. En Gran Canaria, con todo, ao rexeitamento dos ecoloxistas súmase tamén o da Mancomunidade do Sureste. Neste caso dáse o paradoxo de que a oposición institucional atópase encabezada polo alcalde de Agüimes Antonio Morales. O mesmo que fai algúns anos impuxo a construción do porto de Arinaga que hoxe se pretende que albergue a instalación gasística. Aínda que o primeiro edil cuestiona teoricamente a necesidade de introducir esta fonte de enerxía -con datos e argumentos contundentes- a súa negativa fundamental diríxese á intención dos gobernos español e canario de situar en terra plántaa regasificadora, polo indubidable risco que iso leva. E é que, en efecto, estamos falando de instalacións especialmente perigosas que sufriron accidentes con vítimas mortais en todo o mundo. En 1984, o sinistro dunha planta de gas licuado en San Juan de Ixhuatepec (México) provocou 5.000 mortos, 4.200 feridos e máis de mil desaparecidos. Arderon 6.500 toneladas e as llamaradas alcanzaron 300 metros de altura. A radiación térmica foi tal que só foron recoñecidos o 2% dos cadáveres e unhas 20 hectáreas de superficie foron afectadas pola explosión e a radiación. En 2004 outro accidente nunha planta de Alxeria custou 27 mortos e 80 feridos. A lista inclúe plantas accidentadas en Staten Island (New York), Maryland, etc. Estes e outros antecedentes, con todo, non bastaron para que o Goberno "da xente" e o Executivo socialdemócrata de Rodríguez Zapatero expóñanse sequera a opción suxerida polo propio Morales como "mal menor". A construción de plantas "off shore" -mar dentro- afastadas das zonas poboadas e con menor impacto visual. A planta que actualmente está proxectada en Gran Canaria esixiría levantar, entre outras estruturas, dous depósitos para o gas da altura dun edificio de vinte plantas. Non é difícil imaxinar o desastre que provocaría un incendio accidental desas enormes bombas inflamables.
O "mal menor", sexa como for, resulta tan inadmisible como esta opción temeraria. Como ben apuntan os ecoloxistas de Ben Magec, a aposta polo gas implica profundar nun modelo enerxético baseado no consumo de combustibles fósiles que ten unha cada vez máis próxima data de caducidade. Non diminúe, senón todo o contrario, a dependencia enerxética do Arquipélago e non sería rendible para as illas nin sequera aplicando o máis estreita análise economicista. Para comprender por que, a pesar de todo, empéñanse en introducir o gas os gobernos autonómico e español resulta imprescindible recordar que tamén haberá quen obteñan pingües beneficios co novo negocio. No ano 2005, o Goberno canario privatizaba, a dedo, a Compañía Transportista de Gas de Canarias SA (GASCAN). Para a repartición do pastel creouse ad hoc a entidade Rexional Canaria de Enerxía S.L, integrada por un "selecto" grupo de empresarios das dúas provincias que se fixeron co 40% de GASCAN polo máis que módico prezo de 1,6 millóns de euros. Estes empresarios constituíron sendas Sociedades Anónimas para canalizar o seu produtivo investimento. Unha nas Palmas, denominada Agrupación Enerxética de Canarias, S.A. e formada por Lopesan, Satocan, Astican, Pérez Moreno, Laymos e Pedro Agustín del Castillo. A outra en Tenerife, baixo a denominación de Investimentos Enerxéticos de Tenerife, S.A. Como accionistas desta última figuran as empresas de Pedro Suárez, Antonio Plasencia, José Fernando Rodríguez de Azero e Pedro Luís Cobiella. No negocio do gas participarán tamén cunha presenza destacada a multinacional española ENDESA -accionista de GASCAN- e Enegás "participada polo Estado español", que xa anunciaron un investimento de 200 millóns de euros para a regasificadora de Granadilla.
Nesta ecuación, folga dicilo, para os executivos rexional e español son variables despreciables tanto a imperioso necesidade do Arquipélago de avanzar cara á soberanía enerxética antes de que o cénit dos combustibles fósiles condúzanos a unha crise sen precedentes, como a propia seguridade dos canarios. Os responsables dunha posible catástrofe futura atópanse, xa que logo, suficientemente identificados.
Sem comentários:
Enviar um comentário